Zaczerwienienie, pieczenie i drobne krostki w centralnej części twarzy (na czole, nosie, policzkach, brodzie) to może być trądzik różowaty. Jakie są jego początkowe objawy, jak może się rozwijać i przede wszystkim, co go powoduje? Jeśli właśnie zastanawiasz się, dlaczego masz trądzik różowaty, ten wpis rozwieje wszystkie Twoje wątpliwości.

Co to jest trądzik różowaty?

Pierwsze, o co pytamy przy okazji tego tematu, to czym właściwie jest trądzik różowaty. Wbrew pozorom nie jest to jedynie defekt kosmetyczny. Każdy rodzaj trądziku klasyfikowany jest jako choroba skóry – również trądzik różowaty. Jego łacińska nazwa to rosacea. Jest to zespół objawów zaliczanych do tzw. nerwic naczynioworuchowych skóry, którym towarzyszy przewlekły stan zapalny. Co ważne, ma on charakter nawrotowy, a więc podczas przebiegu tej choroby pojawiają się okresy zaostrzenia i remisji.

Objawy trądziku różowatego

Do najczęstszych objawów trądziku różowatego zalicza się:

• rumień (początkowo pojawiający się tylko sporadycznie),
• zmiany skórne m.in. krostki i grudki, ale bez zaskórników,
• wysuszenie, podrażnienie i napięcie skóry,
• pieczenie i uczucie gorąca w środkowej części twarzy,
• rozszerzone, pękające naczynka (teleangiektazje),
• a nawet zmiany przerostowe m.in. w okolicy nosa.

CIEKAWOSTKA!

Po raz pierwszy schorzenie to zbadał i omówił Guya de Chauhae, francuski chirurg. To właśnie on w XIV wieku przedstawił szczegółowy opis objawów tej choroby i nadał jej nazwę couperose (z fr. czerwona kropelka), która funkcjonuje w języku potocznym i medycznym we Francji do dziś.

Czy trądzikiem różowatym można się zarazić?

Jednym z popularnych mitów na temat trądziku różowatego jest ten powielający błędną informację, że jest to choroba zakaźna. Nie jest to prawdą! Trądzikiem różowatym NIE można się zarazić, a unikanie kontaktu z osobami, które dotknięte zostały tym problemem, nie jest uzasadnione. 

Trądzik różowaty – rodzaje

Z uwagi na to, że trądzik różowaty rozwija się stopniowo i nie zawsze przebiega tak samo, rozróżnia się kilka jego rodzajów (postaci).

• Postać rumieniowa trądziku różowatego – stadium I, bardzo często mylone z cerą naczynkową, ponieważ charakteryzuje się pojawiającym sporadycznie rumieniem, okresowym podrażnieniem skóry i widocznymi naczynkami, które znikają  po jakimś czasie. Wskazówki, jak odróżnić trądzik różowaty od cery naczynkowej znajdziesz w osobnym wpisie.

• Postać grudkowo-krostowa trądziku różowatego – stadium II, w którym zaczerwienienie i podrażnienie skóry zaczyna mieć charakter stały, a w obrębie policzków, nosa i brody pojawiają się zmiany przypominające zwykły trądzik m.in. grudki i krosty, ale bez widocznych zaskórników. Co ciekawe, trądzik różowaty może występować wraz z trądzikiem zwyczajnym, więc przed wdrożeniem odpowiedniej terapii ważna jest dokładna diagnoza.

• Postać przerostowa trądziku różowatego – stadium III, czyli trądzik różowaty, w którym oprócz rumienia i zmian skórnych pojawia się też przewlekły obrzęk i przerost tkanki podskórnej. Tworzące się zgrubienia bardzo często formują się w zmiany guzowate i zniekształcają miękkie części twarzy np. nos, podbródek.

• Postać oczna trądziku różowatego – stadium IV, pojawiające się nawet u ponad połowy osób ze zdiagnozowanym trądzikiem różowatym. W tej odmianie stan zapalny pojawia się w okolicy oczu, powodując suchość, zaczerwienienie, przekrwienie, światłowstręt i uczucie, jak gdyby w oku znajdowało się ciało obce. Żeby nie dopuścić do rozwoju tego typu trądziku różowatego, konieczna jest odpowiednio wczesna reakcja.

W przypadku nieleczonego trądziku różowatego, stadium IV może przybrać również formę ziarniniakowatą (nietypowy, rzadki rodzaj typ charakteryzujący się żółto-brunatnymi guzkami w dolnej części powiek i na policzkach) albo formę piorunującą (wariant pojawiający się gwałtownie, któremu towarzyszy nadmierny łojotok, obrzęk twarzy i skupiska zmiany skórnych wypełnionych ropą).

Trądzik różowaty. Kiedy się pojawia?

Badania wskazują, że trądzik różowaty dotyka nawet 10% populacji, przy czym aż 75% z tych osób to kobiety. W większości przypadków schorzenie pojawia się dopiero po 30 roku życia i najczęściej u osób o celtyckim typie urody, które mają I lub II fototyp skóry (jasną karnację, jasne oczy i jasny kolor włosów).

Czy to trądzik różowaty?

Pierwsze symptomy, które mogą sugerować, że na naszej twarzy pojawił się trądzik różowaty, to m.in. zaczerwienienie, podrażnienie, suchość i napięcie skóry w strefie T. Bardzo często są to objawy, które nie od razu kojarzymy z trądzikiem różowatym, a częściej z podrażnieniem typowym dla cery uwrażliwionej lub naczynkowej albo trądzikiem zwyczajnym. Warto więc przyjrzeć się im bliżej i kontrolować stan skóry, a jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, udać się po poradę do specjalisty.

Przyczyny trądziku różowatego

Skąd bierze się trądzik różowaty? Tego do końca nie wiemy. Niestety rosacea to skomplikowany problem i schorzenie wieloczynnikowe. Tak naprawdę geneza tej choroby nie jest jeszcze do końca znana, ale z całą pewnością jest szereg rzeczy, które składają się na to, że trądzik różowaty pojawia się na naszej twarzy:

• predyspozycje genetyczne,
• nieprawidłowości układu odpornościowego,
• nadreaktywność naczyń krwionośnych w skórze twarzy,
• zaburzenia gospodarki hormonalnej,
• przyjmowanie niektórych leków np. maści steroidowych.

Ryzyko zachorowania na trądzik różowaty jest zdecydowanie większe u osób, które mają problemy hormonalne m.in. nieprawidłowości tarczycowe. Pojawia się też w okresach, w których występują wahania hormonów m.in. w okresie ciąży, owulacji, menstruacji oraz przekwitania (menopauzy) – stąd też rosacea rzadziej dotyka mężczyzn.

Potwierdzono również wyraźny związek trądziku różowatego z nieprawidłowościami układu pokarmowego m.in. zakażeniem bakterią Helicobacter pylori, nieżytem żołądka oraz niedokwasotą (zbyt niskim pH soku żołądkowego).

Co nasila trądzik różowaty?

Warto pamiętać też o rzeczach, które trądzik różowaty mogą nasilać. Jeśli mamy predyspozycje do podrażnień i pewnych zmian skórnych, powinniśmy zwracać na nie szczególną uwagę, aby nie wywoływać rosacea i nie zaostrzać jego przebiegu.

Czynniki, które nasilają trądzik różowaty, to m.in.:

• długa ekspozycja na promienie UV,
• spożywanie alkoholu i palenie papierosów,
• przyjmowanie niektórych leków np. na cholesterol,
• przyjmowanie dużych dawek witamin B6 oraz B12,
• ostre, mocno przyprawione jedzenie,
• niewłaściwa pielęgnacja np. brak nawilżania,
• niektóre kosmetyk np. te z alkoholem lub mentolem,
• nadmierny wysiłek fizyczny lub przewlekły stres,
• częste korzystanie z sauny lub basenu.

Jak zapobiegać? Profilaktyka trądziku różowatego

Działania profilaktyczne w zakresie zapobiegania występowaniu i nasilaniu się rosacea to przede wszystkim unikanie tego wszystkiego, co nasila trądzik różowaty. Jeśli więc mamy skłonność do podrażnień, chrońmy cerę przed słońcem, dbajmy o prawidłową dietę, unikajmy alkoholu i sytuacji stresowych. Warto też wprowadzić do pielęgnacji odpowiednie kosmetyki (a najlepiej dermokosmetyki o bardziej sprecyzowanym działaniu i lepiej skomponowanym składzie) przeznaczone do pielęgnacji cery wrażliwej, naczyniowej lub trądzikowej. Ważne jest też, żeby dbać o nawilżenie skóry, nie stosować kosmetyków perfumowanych, środków mocno złuszczających i ściągających, wód po goleniu czy mydła (ma zasadowe pH i może przesuszać skórę).

Leczenie i profilaktyka w gabinecie kosmetycznym

W przypadku wystąpienia objawów trądziku różowatego domowe działania mogą być jednak niewystarczające – warto wtedy skorzystać z pomocy specjalistów. Pierwsze kroki powinniśmy skierować do dermatologa, który określi nasilenie trądziku i dobierze odpowiednie leczenie. Ale to nie wszystko! Dobrym pomysłem jest też profesjonalna pielęgnacja, czyli specjalistyczne zabiegi dostępne w większości gabinetów kosmetycznych. Nie tylko są znacznie skuteczniejsze niż domowe kuracje, bo wykorzystujące substancje o silniejszym działaniu, ale też stosowane pod okiem specjalistów mogą nie tylko zapobiec rozwojowi trądziku różowatego, ale też złagodzić jego objawy, a nawet zmniejszyć je do zera.